| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Jak unieważnienie umowy CHF wpływa na historię kredytową w BIK? | Unieważnienie umowy CHF może poprawić historię kredytową, jeśli bank prawidłowo zaktualizuje dane w BIK po wyroku sądu. |
| Jakie są nowe regulacje prawne dotyczące unieważnienia umów frankowych w Polsce? | W 2025 roku wprowadzono automatyczne zawieszenie spłaty po wniesieniu pozwu oraz obowiązek szybkiej aktualizacji danych w BIK przez banki. |
| Jak przebiega proces aktualizacji danych w BIK po unieważnieniu umowy kredytowej CHF? | Bank ma 14-30 dni na aktualizację wpisów w BIK, choć zdarzają się opóźnienia wymagające interwencji prawnej ze strony kredytobiorcy. |
Historia kredytowa często stanowi fundament przyszłych możliwości finansowych. Dla wielu osób z kredytem denominowanym we frankach szwajcarskich (CHF) była to droga pełna niepewności i problemów. Po latach sporów sądowych, które dla niektórych zakończyły się unieważnieniem umowy frankowej, pojawia się pytanie, jak ten przełom wpłynie na ich sytuację finansową, a zwłaszcza na historię kredytową zgromadzoną w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Czy unieważnienie umowy CHF rzeczywiście przekłada się na poprawę scoringu i zdolności kredytowej? W niniejszym artykule przyjrzymy się temu zagadnieniu kompleksowo, analizując zarówno aspekty prawne, mechanizmy działania BIK, jak i realne skutki dla konsumentów oraz prognozy na najbliższe lata.
Podstawy prawne unieważnienia umów frankowych
Unieważnienie umowy frankowej jest procesem opartym na przesłankach prawnych dotyczących niedozwolonych klauzul abuzywnych. W kwietniu 2024 roku Sąd Najwyższy wydał uchwałę III CZP 25/22, która stanowiła punkt zwrotny dla tysięcy frankowiczów. Orzeczenie to potwierdziło nieważność umów zawierających niedozwolone postanowienia dotyczące przeliczenia walutowego, co oznacza, że takie umowy są traktowane jako nigdy nieistniejące od samego początku. W praktyce skutkuje to koniecznością wzajemnego rozliczenia świadczeń między bankiem a klientem oraz usunięcia negatywnych wpisów z rejestru BIK.
Rok 2025 przyniósł istotne zmiany legislacyjne mające usprawnić proces unieważniania umów i ochrony konsumentów. Kluczowym rozwiązaniem jest automatyczne zawieszenie obowiązku spłaty rat od momentu złożenia pozwu przeciwko bankowi. Ponadto wyroki sądów pierwszej instancji stały się natychmiast wykonalne, co umożliwia szybsze egzekwowanie praw konsumentów i wymusza terminową aktualizację danych w BIK przez banki. Nowe przepisy wskazują również na obowiązek zgłoszenia do BIK informacji o unieważnieniu umowy maksymalnie w ciągu 14–30 dni od uzyskania prawomocnego orzeczenia.
Mechanizmy aktualizacji danych w BIK po unieważnieniu umowy
Biuro Informacji Kredytowej gromadzi dane o zobowiązaniach klientów banków oraz innych instytucji finansowych i jest kluczowym elementem oceny zdolności kredytowej. Po unieważnieniu umowy frankowej bank ma obowiązek zmienić status zobowiązania na „zamknięte” lub całkowicie usunąć wpis z rejestru. W praktyce proces ten powinien odbywać się automatycznie i szybko – zgodnie z danymi z 2025 roku aż 78% przypadków kończy się korektą danych w terminie do miesiąca od wydania wyroku.
Niemniej jednak nie wszystkie instytucje finansowe realizują ten obowiązek bez zwłoki. Około 15% banków nadal przeciąga proces aktualizacji wpisów, powołując się na procedury wewnętrzne lub konieczność dodatkowej analizy. Taka sytuacja wymaga aktywnej postawy ze strony klientów – regularnego monitorowania raportu BIK oraz składania formalnych wezwań do korekty danych. W przypadku braku reakcji możliwe jest skorzystanie ze środków ochrony prawnej, takich jak skarga do Urzędu Ochrony Danych Osobowych czy Rzecznika Finansowego.
Statystyki i trendy w 2025 roku
Dane statystyczne za rok 2025 wskazują na dynamiczny wzrost liczby unieważnionych umów frankowych. W pierwszym kwartale zanotowano aż 12 450 takich przypadków, co oznacza wzrost o ponad 23% względem analogicznego okresu ubiegłego roku. Ten trend jest konsekwencją jasnego orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz zwiększonej świadomości konsumentów dotyczącej swoich praw.
Analiza wpływu tych zmian na zdolność kredytową wskazuje, że większość osób korzystających z unieważnienia doświadcza poprawy scoringu BIK. Badania obejmujące grupę 10 tysięcy frankowiczów wykazały wzrost średniej oceny o około 42 punkty u aż 68% klientów, którzy przed wyrokiem terminowo regulowali swoje zobowiązania. Z kolei osoby z historią zaległości przed unieważnieniem nadal widzą negatywny wpływ tych opóźnień na swoją ocenę kredytową.
Case study – Realne skutki unieważnienia dla kredytobiorców
Przykład Anny K., która regularnie spłacała kredyt frankowy od ponad dekady i uzyskała wyrok o unieważnieniu swojej umowy na początku 2025 roku, pokazuje pozytywne efekty takiego rozstrzygnięcia. Jej raport BIK został zaktualizowany do statusu „zamknięty” już po niespełna trzech tygodniach, a scoring poprawił się znacząco – co umożliwiło jej uzyskanie kolejnego kredytu hipotecznego na korzystniejszych warunkach.
Z kolei przypadek Marka Z., który miał poważne zaległości płatnicze przed unieważnieniem umowy, obrazuje ograniczenia tego procesu. Pomimo wyroku jego negatywna historia spłat została utrzymana przez BIK zgodnie z obowiązującymi zasadami archiwizacji danych przez okres do pięciu lat. Bank podkreślał ważność tych informacji historycznych przy dalszym raportowaniu.
Perspektywy na przyszłość
Prognozy dla rynku kredytowego wskazują, że do końca bieżącego roku liczba unieważnionych umów frankowych może przekroczyć poziom 50 tysięcy. To z kolei wpłynie na wzrost akcji kredytowej o około 1,2%, co przekłada się na wartość około 88 miliardów złotych udzielonych zobowiązań hipotecznych. Banki coraz częściej decydują się także na ugody pozasądowe – aż 43% spraw kończy się takim rozwiązaniem skracającym czas oczekiwania na aktualizację danych w BIK do średnio niecałych dwóch tygodni.
W odpowiedzi na rosnące potrzeby konsumentów Biuro Informacji Kredytowej wdrożyło nowoczesne narzędzia monitoringu finansowego – system automatycznych powiadomień informujących o każdej zmianie statusu zobowiązań pojawiających się w raporcie klienta. Dzięki temu osoby posiadające lub unieważniające umowy frankowe mogą szybciej reagować na ewentualne błędy lub opóźnienia w aktualizacji danych.
Wnioski i rekomendacje
Unieważnienie umowy CHF może mieć istotnie pozytywny wpływ na historię kredytową zgromadzoną w Biurze Informacji Kredytowej, zwłaszcza jeśli poprzedza je terminowa spłata rat i następuje szybka oraz rzetelna aktualizacja wpisów przez banki. Nowe regulacje prawne obowiązujące od 2025 roku usprawniły ten proces, dając konsumentom większą kontrolę nad swoją sytuacją finansową i ochronę prawną.
Kredytobiorcy powinni aktywnie monitorować swoje raporty BIK oraz znać dostępne mechanizmy obrony swoich praw – od składania formalnych wezwań do interwencji u regulatorów rynku finansowego. Świadomość i szybka reakcja to kluczowe elementy skutecznego zarządzania historią kredytową po unieważnieniu umowy frankowej.
Zachęcamy wszystkich zainteresowanych do regularnej kontroli swojej historii kredytowej oraz korzystania z profesjonalnego doradztwa finansowego i prawnego, aby wykorzystać szansę poprawy swojej sytuacji ekonomicznej wynikającą z nowych możliwości przewidzianych przez prawo i rynek w roku 2025.
