| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Co oznaczają wyroki TSUE dla frankowiczów w 2025 roku? | Wyroki ograniczają roszczenia banków do zwrotu kapitału bez dodatkowych opłat, wzmacniając pozycję kredytobiorców. |
| Jakie zmiany wprowadza ustawa frankowa 2025? | Ustawa zawiesza automatycznie spłatę rat po złożeniu pozwu i skraca czas postępowań sądowych o 40%. |
| Jakie są statystyki wygranych frankowiczów w pierwszym półroczu 2025? | 98% spraw frankowych kończy się wygraną kredytobiorców przed polskimi sądami. |
Rewolucja w orzecznictwie TSUE: od C-520/21 do C-488/23
Kredyty denominowane we frankach szwajcarskich od lat budzą kontrowersje w polskim sektorze finansowym. Początkowo traktowane jako korzystne rozwiązanie, z czasem stały się źródłem licznych sporów prawnych między bankami a kredytobiorcami. W tej długotrwałej batalii kluczową rolę odegrały wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), które konsekwentnie kształtują ramy prawne dotyczące tych umów.
W czerwcu 2023 roku TSUE wydał przełomowy wyrok w sprawie C-520/21, który jednoznacznie zakazał bankom domagania się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału po unieważnieniu umowy kredytowej. Oznacza to, że instytucje finansowe mogą żądać jedynie zwrotu kwoty pożyczonej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wezwania do zapłaty. To orzeczenie znacząco ograniczyło możliwość dochodzenia dodatkowych roszczeń przez banki.
W kolejnej głośnej sprawie C-488/23 z 2024 roku TSUE podkreślił, że banki nie mogą stosować waloryzacji zwrotu kapitału, jeśli działają nieuczciwie wobec konsumenta. Ten wyrok utrwalił korzystną dla frankowiczów linię orzeczniczą, podważając praktyki banków nakierowane na maksymalizację własnych korzyści kosztem klientów. W konsekwencji wiele instytucji finansowych zdecydowało się na zmianę strategii, wycofując pozwy o dodatkowe świadczenia.
Konsekwencje dla banków i ich strategii prawnej
Wyroki TSUE z lat 2023–2024 przyniosły istotne zmiany w podejściu banków do sporów frankowych. W pierwszych miesiącach 2025 roku obserwujemy masowe wycofywanie pozwów o dodatkowe roszczenia przeciwko kredytobiorcom. Dane wskazują, że około 55 tysięcy takich spraw zostało zamkniętych lub zawieszonych, co stanowi blisko jedną trzecią wszystkich aktywnych procesów frankowych w Polsce.
Banki zmieniają również swoje strategie obronne. Rezygnują z agresywnego dochodzenia roszczeń za okres bezumownego korzystania z kapitału i skupiają się na renegocjacjach oraz ugodach pozasądowych. Zmniejszenie liczby pozwów przekłada się na zmniejszenie kosztów obsługi prawnej oraz ryzyka finansowego związanych z dalszymi procesami.
Ustawa frankowa 2025 – nowe nadzieje dla kredytobiorców
Reakcją ustawodawcy na przewagę frankowiczów w orzecznictwie TSUE jest nowa ustawa frankowa przyjęta przez Rząd w drugim kwartale 2025 roku. Jej celem jest usprawnienie i przyspieszenie procesów sądowych dotyczących kredytów walutowych oraz poprawa ochrony praw konsumentów.
Najważniejszą zmianą jest automatyczne zawieszenie spłaty rat kredytu od momentu doręczenia pozwu bankowi. Działa to jako zabezpieczenie dla konsumenta, który nie musi obawiać się dalszego obciążenia finansowego podczas trwania sporu sądowego. Ponadto procesy mogą być prowadzone na posiedzeniach niejawnych, co eliminuje formalności i pozwala skrócić średni czas rozstrzygnięcia o około 40 procent – ze średnio trzech lat do mniej niż dwóch.
Dodatkowo ustawa umożliwia składanie zeznań świadków na piśmie oraz prowadzenie przesłuchań zdalnych, co ułatwia gromadzenie dowodów i przyspiesza postępowania. Eksperci przewidują, że dzięki tym rozwiązaniom nawet do końca 2026 roku zakończy się około osiemdziesiąt procent wszystkich spraw frankowych toczących się obecnie przed polskimi sądami.
Statystyki i trendy w sporach frankowych w 2025 roku
Dane statystyczne potwierdzają rosnącą przewagę frankowiczów na salach sądowych. Według raportu Sądu Najwyższego aż dziewięćdziesiąt osiem procent rozstrzygnięć dotyczących kredytów walutowych zapada na korzyść konsumentów już w pierwszej połowie 2025 roku. To wynik imponujący, biorąc pod uwagę skomplikowany charakter tych sporów oraz wcześniejszą dominację banków.
Na tle tych sukcesów tylko niewielka część spraw została zawieszona ze względu na oczekiwanie na kolejne rozstrzygnięcia TSUE dotyczące kwestii przedawnienia roszczeń bankowych. Zaledwie dwa procent postępowań czeka obecnie na decyzję Trybunału, co świadczy o stabilizacji sytuacji prawnej i jasności interpretacji przepisów przez sądy krajowe.
Nadchodzące orzeczenia TSUE i ich znaczenie
Drugi przypadek rozpatruje dopuszczalność obciążania konsumenta kosztami procesu przez banki inicjujące spory sądowe. Prokonsumenckie stanowisko Rzecznika Generalnego sugeruje ograniczenie takiej praktyki, co może znacznie osłabić narzędzia presji wykorzystywane przez instytucje finansowe.
Skutki dla sektora bankowego: miliardowe straty i nowe strategie
Sektor bankowy odczuwa już skutki przegranych sporów frankowych. Według danych Związku Banków Polskich całkowite koszty związane z rozstrzygnięciami oraz rezerwami utworzonymi na potrzeby pokrycia strat przekroczyły dwadzieścia cztery miliardy złotych w samym tylko roku 2025.
W odpowiedzi banki zwiększyły rezerwy finansowe do poziomu odpowiadającego osiemnastu procentom wartości portfela kredytowego denominowanego we frankach szwajcarskich. Jednocześnie coraz częściej oferują ugody pozasądowe klientom, proponując zwrot nawet do dziewięćdziesięciu procent nadpłaconych rat. Takie rozwiązania pozwalają ograniczyć dalsze koszty i przyspieszają zamykanie sporów bez angażowania wymiaru sprawiedliwości.
Dodatkowo instytucje finansowe zaostrzyły politykę kredytową wobec nowych klientów zainteresowanych produktami walutowymi, ograniczając dostępność takich ofert i minimalizując ryzyko podobnych problemów w przyszłości.
Podsumowanie – nowa era w sporach frankowych
Najnowsze wyroki TSUE oraz zmiany legislacyjne wprowadzone w ustawie frankowej tworzą fundament nowej ery dla osób posiadających kredyty denominowane we frankach szwajcarskich. Konsumenci zyskują silniejsze narzędzia ochrony swoich praw oraz możliwość szybszego i bardziej efektywnego dochodzenia roszczeń wobec instytucji finansowych.
Z kolei sektor bankowy musi dostosować się do nowej rzeczywistości prawnej, rewidując swoje strategie oraz podejście do klientów dotkniętych problemem kredytów walutowych. W perspektywie najbliższych lat można spodziewać się stopniowego wygaszania sporów sądowych oraz wzrostu liczby ugód pozasądowych, co może oznaczać definitywny koniec długotrwałego konfliktu „ery frankowej” w Polsce.
Zachęcamy czytelników do dzielenia się swoimi doświadczeniami oraz opiniami dotyczącymi wpływu zmian prawnych na sytuację frankowiczów – to ważny temat zarówno społeczny, jak i gospodarczy, który nadal ewoluuje pod wpływem decyzji prawnych i legislacyjnych.
