| To musisz wiedzieć | |
|---|---|
| Kiedy pojawią się nowe tramwaje w Elblągu? | Nowe tureckie tramwaje Bozankaya zostaną dostarczone od stycznia 2026 do kwietnia 2027 roku. |
| Dlaczego wybrano tureckiego producenta zamiast polskiego? | Oferta Bozankaya była korzystniejsza cenowo o 35,5 mln zł i obejmowała dłuższy, 72-miesięczny okres gwarancji. |
| Jakie korzyści przyniosą nowe tramwaje mieszkańcom Elbląga? | Poprawią komfort, dostępność dla osób niepełnosprawnych, skrócą czas przejazdu i zwiększą częstotliwość kursów. |
Elbląg od ponad wieku rozwija swoją sieć tramwajową jako kluczowy element miejskiego transportu. Pierwsze tramwaje pojawiły się tu już w 1895 roku, co zapoczątkowało dynamiczny rozwój komunikacji szynowej. Po II wojnie światowej system został odbudowany i od tamtej pory stale służy mieszkańcom miasta. W 2006 roku Elbląg wprowadził nowoczesne niskopodłogowe tramwaje Pesy, stając się pionierem w Polsce. Obecnie miasto podejmuje kolejny krok – zakup dziesięciu nowych niskopodłogowych tramwajów tureckiej firmy Bozankaya. Ta inwestycja ma fundamentalne znaczenie dla podniesienia jakości transportu miejskiego oraz wygody pasażerów na lata.
Tło Decyzji o Zakupie Nowych Tramwajów
Historia tramwajów w Elblągu to opowieść o ciągłym dostosowywaniu się do potrzeb mieszkańców i postępu technologicznego. Sieć liczy obecnie około 16 km torowisk o rozstawie 1000 mm, a tabor składa się z 25 pojazdów. Jednak starzejące się tramwaje i infrastruktura wymagały modernizacji. Wymogi nowoczesnego transportu miejskiego obejmują przede wszystkim zapewnienie pełnej dostępności dla wszystkich grup pasażerów, w tym osób z niepełnosprawnościami. Niskopodłogowe pojazdy stanowią standard poprawiający komfort oraz ułatwiający korzystanie z komunikacji publicznej.
Decyzja o wyborze tureckich tramwajów wynikała nie tylko z aspektów ekonomicznych, lecz także technologicznych. Oferta firmy Bozankaya okazała się atrakcyjna pod względem ceny – była tańsza o około 35,5 mln zł w porównaniu do propozycji bydgoskiej Pesy. Ponadto producent zaproponował dwukrotnie dłuższy okres gwarancji (72 miesiące), co świadczy o wysokim poziomie zaufania do jakości swoich produktów. Tureckie tramwaje charakteryzują się nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi oraz dopasowaniem do wymogów europejskich norm bezpieczeństwa.
Proces Przetargowy i Wybór Dostawcy
Przetarg na dostawę nowych tramwajów został ogłoszony w październiku 2024 roku i przebiegał dwuetapowo. W pierwszym etapie oceniano zgodność ofert z wymaganiami technicznymi oraz doświadczenie dostawców. Drugi etap skoncentrował się na kryteriach finansowych oraz warunkach gwarancyjnych. Miasto oczekiwało pojazdów o długości od 19 do 24 metrów z minimum 80% powierzchni niskopodłogowej, wyposażonych w klimatyzację, biletomaty oraz systemy informacji pasażerskiej.
W rywalizacji stanęły dwie firmy: polska Pesa Bydgoszcz oraz turecka Bozankaya Rayli Sistemler. Oferta Pesy opiewała na kwotę około 130,5 mln zł z gwarancją na trzy lata. Z kolei Bozankaya zaproponowała cenę 95 mln zł wraz z sześcioma latami gwarancji. Pomimo wyższej wartości nominalnej oczekiwanej przez miasto (ok. 89,7 mln zł), wybór padł na tureckiego producenta ze względu na lepszy stosunek jakości do ceny oraz dłuższy okres serwisowania.
Bozankaya – Profil Firmy
Bozankaya to firma założona w Turcji w 1989 roku, która specjalizuje się w produkcji nowoczesnych pojazdów szynowych oraz elektrycznych autobusów. Jej portfolio obejmuje realizacje dla miast takich jak Neapol we Włoszech czy Belgrad w Serbii. Firma wyróżnia się innowacyjnym podejściem do projektowania konstrukcji niskopodłogowych oraz zaawansowanymi systemami zarządzania energią opartymi na własnych bateriach litowo-jonowych.
Technologie stosowane przez Bozankayę obejmują także modułowe układy jezdne redukujące hałas do poziomu około 65 dB oraz systemy bezpieczeństwa spełniające europejskie normy EN 50126. W elbląskich tramwajach przewidziano dodatkowe udogodnienia takie jak monitoring w czasie rzeczywistym i ładowarki USB dla pasażerów, co podniesie standard podróży.
Specyfikacja Nowych Tramwajów dla Elbląga
Nowe pojazdy będą miały długość mieszczącą się między 19 a 24 metrami i pomieszczą od 120 do nawet 150 pasażerów. Pojazdy będą klimatyzowane i wyposażone w nowoczesne systemy informacji pasażerskiej oraz biletomaty umożliwiające szybkie i wygodne zakupy biletów podczas jazdy.
Dzięki niskopodłogowej konstrukcji dostępność zostanie znacznie poprawiona – osoby z ograniczoną mobilnością będą mogły łatwo korzystać z transportu bez konieczności pokonywania schodów czy innych barier architektonicznych. Maksymalna prędkość tramwajów wyniesie około 70 km/h, co pozwoli na skrócenie czasu przejazdu na głównych liniach nawet o jedną piątą.
Finansowanie Projektu i Plan Realizacji
Całościowy budżet modernizacji transportu tramwajowego w Elblągu to około 184 mln złotych. Zakup dziesięciu nowych tramwajów pochłonie około 95 mln złotych, natomiast pozostałe środki przeznaczone są na kompleksową modernizację infrastruktury torowej – m.in. remonty kluczowych skrzyżowań oraz rozbudowę torowiska w zajezdni przy ul. Browarnej.
Znaczna część finansowania pochodzi z programu Polska Wschodnia – aż 85% środków to fundusze unijne wspierające rozwój regionalny i ekologiczny transport publiczny. Reszta pochodzi z budżetu miasta oraz pożyczek komunalnych.
Harmonogram przewiduje podpisanie umowy już w kwietniu 2025 roku, rozpoczęcie prac projektowych latem tego samego roku oraz dostawę pierwszego testowego tramwaju na początku roku 2026. Całość projektu ma zostać ukończona do czerwca 2027 roku wraz z oddaniem do użytku zmodernizowanego torowiska.
Wpływ na Społeczną Mobilność i Środowisko Miejskie
Wprowadzenie nowych niskopodłogowych tramwajów wpłynie pozytywnie na mobilność mieszkańców Elbląga poprzez zwiększenie komfortu podróży i częstotliwości kursowania pojazdów do około dziesięciu minut na najważniejszych trasach. Znacząco zostaną zmniejszone bariery architektoniczne dla osób starszych i niepełnosprawnych, co jest istotnym krokiem ku inkluzywnemu transportowi miejskiego.
Z drugiej strony realizacja projektu wiąże się z pewnymi wyzwaniami logistycznymi – modernizacja torowisk będzie wymagała czasowego zawieszenia ruchu na wybranych odcinkach oraz przeszkolenia personelu obsługującego nowoczesne rozwiązania techniczne stosowane przez Bozankayę.
Pod względem środowiskowym zastosowanie energooszczędnych technologii i cichej pracy nowoczesnych układów jezdnych przyczyni się do redukcji hałasu i emisji spalin generowanych przez inne rodzaje transportu miejskiego, wspierając cele ekologiczne miasta.
Globalne Trendy a Lokalna Realizacja
Decyzja Elbląga wpisuje się w szeroki trend ekspansji tureckich producentów tramwajów na rynek Europy Środkowej i Wschodniej. Firmy takie jak Bozankaya czy Durmazlar zdobywają kontrakty dzięki konkurencyjnym cenom, innowacyjnym rozwiązaniom technicznym oraz elastyczności wobec wymagań lokalnych samorządów.
Turecka ekspansja jest również wspierana przez politykę Unii Europejskiej promującą dywersyfikację dostawców sektora transportowego – mechanizm „Global Gateway” sprzyja współpracy międzynarodowej oraz transferowi technologii między Turcją a państwami członkowskimi UE.
Dla polskiego rynku decyzja Elbląga stanowi ważną lekcję dotyczącą konieczności standaryzacji wymagań technicznych przetargów oraz współpracy samorządowej przy większych zamówieniach zbiorczych. Równocześnie pokazuje potencjał integracji innowacyjnych rozwiązań zagranicznych producentów z lokalnymi potrzebami transportowymi.
Podsumowanie
Modernizacja sieci tramwajowej w Elblągu poprzez zakup nowych niskopodłogowych pojazdów od tureckiej firmy Bozankaya to strategiczna inwestycja mająca podnieść standard komunikacji miejskiej oraz komfort pasażerów na najbliższe lata. Projekt ten stanowi przykład efektywnego wykorzystania środków unijnych połączonego z otwartością na globalne trendy technologiczne i rynkowe.
Zrealizowanie planu modernizacji infrastruktury torowej wraz z wdrożeniem nowoczesnego taboru stworzy podstawy dla dalszego rozwoju transportu publicznego w Elblągu – zwiększenia dostępności, ekologii i efektywności przewozowej miasta średniej wielkości aspirującego do roli smart city regionu Polski Wschodniej.
Zachęcamy mieszkańców oraz ekspertów branży transportowej do dyskusji nad przyszłością komunikacji miejskiej w Polsce oraz rolą innowacji technologicznych jako czynnika kształtującego jej rozwój.
